Przy piecu i pod oknem – kolędy spoza płyty

Nie wszystkie kolędy zarejestrowane podczas sesji nagraniowej  pierwszej płyty z serii „Przy piecu i pod oknem” zmieściły się na albumie. Wśród nieopublikowanych utworów znalazła się m.in. prezentowana tutaj „światówka” z Tarnogóry.

Kamień na kamieniu (Tarnogóra)
[„światówka” – świecka kolęda dla panny/kawalera]

Pieśń miłosna, spopularyzowana przez XIX- i XX-wieczne popularne zbiory z nutami (właśnie tak; tego typu pieśni bardzo często nie wywodzą się z lokalnych tradycji, nawet jeśli są „genetycznie” ludowe). W repertuarze kolędniczym regionu leżajskiego stanowi bardzo ważną pozycję. Co bardzo ciekawe – o ile melodia pojawia się w minimalnych wariantach tej samej wersji muzycznej (utrzymanej w skali frygijskiej, z reminiscencjami anhemitonizmu), tekst –  w wariantach licznych, na dodatek bardzo różnych. W niektórych przekazach dominuje żywioł epicki i te nabierają charakteru dramatycznych ballad (np. zapis z miejscowości Hucisko k/Leżajska). Inne – powstały w kręgach ruchu ludowego („Wici”) i w treści eksponują dojrzałość i samoświadomość zdradzonej dziewczyny (zapis z Brzózy Królewskiej). W trakcie sesji nagraniowej płyty Przy piecu i pod oknem utrwaliliśmy najbardziej rozpowszechnioną wersję tekstu, liryczny dialog porzuconego dziewczęcia i bezczelnego, pewnego siebie chłopaka. Ten wariant śpiewano w Tarnogórze jako „światówkę” (tak nazywa się tam niereligijną kolędę przeznaczoną dla młodzieńca lub panny).

Kolęda i szczegóły opisu pochodzą z VI tomu antologii Bartosza Gałązki Kolędy Podkarpacia: Od Leżajska, cz. 2.
Śpiew: Justyna Sroka (głos prowadzący), Agnieszka Bernacka, Magdalena Gładysiewicz
Realizacja dźwięku: Marco Vitale

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.