Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
Bartosz Gałązka
31 grudnia 2024
Etnocentrum na ścieżkach kultury tradycyjnej, Kolędy Podkarpacia, Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
Cudownie, że dawne kolędy pochodzące z przekazów najstarszego pokolenia mieszkańców Podkarpacia, utrwalone w serii Kolędy Podkarpacia i wydawnictwach pobocznych, wciąż rozbrzmiewają – i to nie tylko na Podkarpaciu, ale w wielu innych zakątkach kraju. Tym razem były śpiewane w królewskim Krakowie: 28 grudnia 2024 roku w miasto wyruszyła IV Żywa Kolęda Podgórska – niezwykły pochód kolędniczy angażujący setki (jeśli nie tysiące!) mieszkańców stolicy Małopolski, animowany przez Annę Sitko wraz z Żywą Trupą Kolędniczą we współpracy z Rydlówką, oddziałem Muzeum Krakowa oraz Teatrem Złoty Róg, do których dołączyła m.in. reprezentacja Fundacji IB Polska w Hucie. Żywa Trupa Kolędnicza działa w ramach…
Read more
Bartosz Gałązka
12 grudnia 2022
Etnocentrum na ścieżkach kultury tradycyjnej, Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
Mówią, że etnograf zawsze się spóźnia – czasem jednak przybywa w porę i zdąży się dowiedzieć. Szczęśliwie, badania nad obrzędowością doroczną Krośnieńskiego zaowocowały cennymi dla nas odkryciami. Naszych rozmówców pytaliśmy m.in. o zwyczaje dożynkowe. W Lutczy (pow. strzyżowski) natrafiliśmy na trop starej pieśni obrzędowej, funkcjonującej w naszych czasach – jak się okazało – w zupełnie nowym kontekście: U sąsiadki jak my [ziemniaki] wykopały, to też my tak śpiewały. Żeby było po skończeniu tych ziemniaków, żeby aż, tak my się pośmiały wtedy, że aż polegały […]: „Mam wieniec, mam, komu ja go dam? Mam wieniec ziemniaczany, dam Agatce kochany, dam ja…
Read more
Bartosz Gałązka
16 lipca 2022
Pieśni nabożne Podkarpacia, Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
TERESA (JANINA) GABOR (27 grudnia 1939 – 14 lipca 2022). Pamiętam moją pierwszą wizytę u p. Janiny (na chrzcie omyłkowo wpisano w dokumenty imię Teresa, którego nie używała) w lipcu 2006 roku. Skromny, schludny domek pod lasem – mówiąc precyzyjniej: wśród lasów – na krańcu wsi, blisko granicy z Wielopolem i z Jaszczurową, kilometr czy dwa od Brzezin. Przy domu ogród prowadzony „po dawnemu”, studnia. Trafiłem tam wiedziony przekorą.
Bartosz Gałązka
2 października 2021
Etnocentrum na ścieżkach kultury tradycyjnej, Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
Wydanie publikacji pt. „Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej. Wybór z badań terenowych” nie zakończyło badań terenowych prowadzonych w tej miejscowości, malowniczo położonej w powiecie strzyżowskim województwa podkarpackiego. Działania promujące książkę umożliwiły bowiem badaczom spotkanie kolejnych miejscowych Mistrzów Tradycji, wcześniej nieidentyfikowanych jako lokalne autorytety w dziedzinie wiedzy o ginących zwyczajach dorocznych i rodzinnych, czy jako cenne źródła unikatowego repertuaru.
Bartosz Gałązka
12 lipca 2021
Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
W niedzielne popołudnie 11 lipca 2021 r. Dom Kultury w Szufnarowej rozbrzmiewał tradycyjnymi szufnarowskimi melodiami. Pretekstem do spotkania z perłami kultury niematerialnej regionu była promocja książki Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej. Wybór z badań terenowych, wydanej dzięki środkom z Unii Europejskiej pozyskanym przez Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Szufnarowa.
Bartosz Gałązka
21 lutego 2021
Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
Poszukiwania pieśni w Szufnarowej (woj. podkarpackie, pow. strzyżowski) prowadziłem nie tylko w okresie współpracy ze Stowarzyszeniem Na Rzecz Rozwoju Wsi, ale właściwie od samego początku moich badań terenowych. Dzięki temu miałem możliwość (i szczęście) poznać wybitnych – w większości już niestety nieżyjących – depozytariuszy lokalnej tradycji i nagrać zapamiętane przez nich pieśni oraz towarzyszące śpiewom opowieści. W istocie to oni są autorami wydawanego właśnie zbioru; bez ich znakomitej pamięci, otwartości i życzliwości nie udałoby się ocalić wielu z prezentowanych w najnowszej książce tekstów i melodii.
Bartosz Gałązka
2 grudnia 2020
Śpiewy tradycyjne z Szufnarowej
„Co wieś, to inna pieśń” – powtarzają starsi ludzie, zwracając uwagę na lokalne zróżnicowanie folkloru słowno-muzycznego. Często te same utwory nawet w sąsiadujących ze sobą miejscowościach brzmią inaczej – różnice dotyczą melodii, rytmu, tempa, stylu wykonania, niekiedy gwarowej wymowy, rzadziej: kształtu tekstu słownego, doboru strof… Niektóre wsie wyróżnia niespotykany nigdzie indziej zasób repertuaru. Szczęśliwie dla naszej kultury tradycyjnej ciągle jeszcze trwa „ostatnia chwila” na dokumentowanie i ocalanie tej barwnej różnorodności.